Prowadzeniu działalności gospodarczej towarzyszy wiele problemów. Jednym z nich jest ryzyko wystąpienia zatoru płatniczego, który może skutecznie sparaliżować pracę całej firmy. Utrata płynności finansowej może być brzemienna w skutkach, a straty mogą obejmować takie obszary jak wiarygodność biznesowa, czy pozytywny wizerunek w oczach klientów i partnerów biznesowych, a nawet pracowników. Co możesz zrobić, aby zminimalizować ryzyko zatoru płatniczego?
W Polsce przedsiębiorstwa mają 11,5 mld złotych zaległości wobec kontrahentów[1]. Świadomy dyrektor finansowy podejmuje szereg działań mających na celu zminimalizowanie ryzyka zatoru płatniczego. W tym artykule przyjrzymy się temu, jakie kroki można podjąć w tym kierunku. Sprawdzimy również, jak może pomóc ocena wiarygodności kontrahenta.
Czym są zatory płatnicze?
Na samym początku należy zdefiniować, czym są zatory płatnicze. Większość osób mylnie uważa je za brak otrzymania płatności na czas. Od tego wszystko się zaczyna, lecz problem zatorów jest dużo szerszy i polega na powstaniu całego łańcucha podmiotów, które mają problemy z uregulowaniem należności. Działa to na zasadzie efektu domina. Jedno przedsiębiorstwo nie opłaca faktur na czas, a co za tym idzie, podwykonawcy również nie mają z czego opłacić bieżących należności. Taka sytuacja może prowadzić do groźnych sytuacji i może skutkować:
bankructwem,
stratami wizerunkowymi,
utratą kontraktów,
a nawet odpowiedzialnością karną.
W Polsce problem jest wyjątkowo poważny. W drugiej połowie 2020 roku upadło 210 firm, które pozostawiło po sobie długi w wysokości ponad 23 mln złotych[2]. Między innymi z tego powodu 01.01.2020 roku weszła w życie Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Ma ona na celu zmniejszenie ryzyka powstawania zatorów płatniczych. Oto najważniejsze założenia wspomnianej ustawy:
wprowadzanie maksymalnie 60-dniowego terminu płatności w relacjach asymetrycznych,
podwyższenie ustawowych odsetek za opóźnienie w transakcji,
zwiększenie kwoty rekompensaty za zryczałtowane koszty odzyskiwania należności.[3]
Jak możesz poradzić sobie z zatorami płatniczymi?
Zjawisko zatorów płatniczych dotyka głównie małych i średnich przedsiębiorstw. To one są szczególnie narażone na utratę płynności finansowej ze względu na brak płatności od nierzetelnych kontrahentów. Jeśli prowadzisz małą lub średnią firmę, co możesz zrobić, aby zabezpieczyć się przed zatorami? Oto dostępne możliwości:
Dokładna ocena wiarygodności kontrahenta: można wykonywać ją osobiście lub zlecić ją profesjonalistom.
Korzystanie z komercyjnych i państwowych źródeł elastycznego finansowania: przedsiębiorstwo może wykorzystać takie instrumenty finansowe jak faktoring, czy kredyt kupiecki[MZ1] .
Zapisanie w umowie zabezpieczenia wierzytelności: jeżeli jest to możliwe, należy zawrzeć w umowie zapisy, które pozwolą zabezpieczyć należności jakimś środkiem trwałym lub poręczeniem drugiej strony. Takie zabezpieczenie pozwala na szybsze odzyskanie pieniędzy.
Przekazanie windykacji oraz monitoringu zewnętrznej firmie: specjaliści w zakresie odzyskiwania długów skutecznie odzyskają należności lub przekażą sprawę do komornika w celu egzekucji dłużnika.
Ustalenie limitu finansowego: podpisanie zgody na określony kredyt kupiecki może pozwolić na ubezpieczenie takiej należności, dzięki czemu przedsiębiorca może odzyskać swoje środki od ubezpieczalni.
Dróg minimalizacji ryzyka zatoru płatniczego jest wiele. Każde przedsiębiorstwo powinno zabezpieczać się na wypadek niewypłacalności kontrahentów i szukać np. form elastycznego finansowania. Najważniejsza czynność to jednak prawidłowa ocena wiarygodności drugiej strony, która pozwoli uniknąć wielu problemów.
Ważna jest wcześniejsza ocena wiarygodności partnera biznesowego
Sprawa oceny wiarygodności jest bardzo ważna, uwzględniając warunki panujące na rynku. W 2018 roku 80% polskich firm miało problem z terminowym otrzymaniem należności[4]. Dlatego najlepszym rozwiązaniem, które daje duże możliwości, jest tzw. Refer Score, czyli płatny raport umożliwiający uzyskanie pełnej informacji na temat kontrahenta. Refer Score obejmuje takie czynności jak weryfikacja w KRD, BIG, giełdzie długów i innych informacji dostępnych w sieci. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą uniknąć podpisania umowy z nierzetelną firmą.
źródło grafiki: https://dmsales.com/blog/dowiedz-sie-wiecej-o-refer-score/
Refer score weryfikuje również opinie klientów na temat danego podmiotu. Wizualizacja danych jest bardzo intuicyjna, ponieważ dane są przekazywane w dziesięciostopniowej skali. Pozwala to na szybką analizę i umożliwia podjęcie dobrej decyzji i wprowadzenie poprawek w umowie (na przykład dodanie informacji o zabezpieczeniu wierzytelności).
Również systemy państwowe umożliwiają weryfikację kontrahenta w wielu bazach danych. Są to między innymi:
biała lista podatników VAT,
informacje z KRS lub CEIDG,
wykaz podatników VAT UE,
informacje uzyskane z Urzędu Skarbowego.
Windykacja online a tradycyjne metody odzyskiwania wierzytelności
Jeżeli pomimo wszystkich prób nie uniknęliśmy współpracy z firmą, która nie opłaca należności w terminie, musimy zdecydować się na windykowanie swoich należności. Windykacja online jest jednym z najlepszych sposobów na odzyskanie należności przez wierzyciela. Takie rozwiązanie jest dużo prostsze do wykonania, ponieważ windykacja online wymaga jedynie wypełnienia prostego formularza, a kolejne kroki podejmowane są przez specjalistów. W ramach usługi otrzymujesz pełną obsługę prawną długu. Pozwala to na zajęcie się bieżącymi potrzebami w przedsiębiorstwie, a dzięki windykacji online masz duże szanse na wyegzekwowanie zafakturowanych kwot.
Zarządzanie środkami finansowymi we współczesnych realiach jest trudne. Należy jednak dołożyć najwyższej staranności, żeby uniknąć zatoru płatniczego, który może mocno wpłynąć na przedsiębiorstwo, a także wpędzić w długi podwykonawców i pracowników. Znajomość informacji zawartych w powyższym artykule pozytywnie wpłynie na przygotowanie firmy do ewentualnych problemów finansowych.